Voor een welwillende gemeente

Het probleem aanpakken van discriminatie omwille van geslacht, huidskleur, seksuele geaardheid of handicap is een omvangrijke taak die de bevoegdheid van de gemeenten ver overstijgt. Nochtans is het in België aan de gemeente om de bevolking, bijvoorbeeld, rond gendergelijkheid te sensibiliseren. In Watermaal-Bosvoorde zijn op dit gebied al verschillende initiatieven genomen, die vervolgens breder gaan om alle vormen van discriminatie aan te pakken. Binnen het gemeentebestuur zijn diversiteit en gelijke kansen twee zeer actuele aandachtspunten. Daarom worden diverse initiatieven genomen met betrekking tot de gendergelijkheid en, om het publiek bewust te maken van gendergeweld, discriminatie van LGBTQI+, racisme en om de inclusie van personen met een handicap te bevorderen. Opleiding van het personeel, sensibiliseringscampagnes binnen en buiten de gemeente, diverse acties via het jeugdhuis, de buurthuizen, sportinitiatieven voor iedereen en sportcheques, Cefas (cel voor het beheer van conflicten en geweld in het gezin en op school), het cultureel centrum, de scholen ... Het is de bedoeling een gemengde, solidaire en welwillende samenleving tot stand te brengen.

Meervoudige acties

De groep diversiteit, bestaande uit verschillende personeelsleden, komt meerdere keren per jaar bijeen om alles wat verband houdt met diversiteit in ons dagelijks werk te bestuderen en verbeteringen voor te stellen: gelijke kansen, ongeacht geslacht, afkomst, inclusie van gehandicapten ... Deze groep werkt momenteel aan een nieuw actieplan. "Het bestuur van de gemeente Watermaal-Bosvoorde werft aan op basis van vaardigheden en menselijke kwaliteiten, ongeacht leeftijd, geslacht, seksuele geaardheid, afkomst of handicap”. Deze zin staat aan het einde van elke jobaanbieding van het gemeentebestuur. Van het totale aantal personeelsleden is 58% vrouw; onder de 11 leden van het directiecomité tellen we 6 vrouwen en binnen het college heerst pariteit. Momenteel moeten de overheidsdiensten het quotum van 3% werknemers met een handicap halen (Koninklijk Besluit van 6 oktober 2005). In Watermaal-Bosvoorde zitten we op 2,51%, met een percentage dat oploopt tot 4% op bepaalde niveaus. Sinds enkele jaren neemt de gemeente deel aan de campagne All Genders Welcome, een sensibiliseringsproject van RainbowHouse voor overheidsinstellingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat bestaat uit de creatie van inclusieve beelden voor een grafische campagne en een reeks vormingssessies voor hun personeelsleden over alles wat te maken heeft met LGBTQI+ (Lesbian, Gay, Bisexual, Trans*, Queer, Intersex, e.o.). Dit om eraan te herinneren dat "alle koppels en gezinnen welkom zijn, dat elk individu vrij is om zijn genderidentiteit in alle vrijheid te beleven, dat de openbare ruimte toebehoort aan alle inwoners van Brussel!”

 

De Dienst Preventie en Sociale Cohesie heeft tot doel de levensomstandigheden en de levenskwaliteit van de inwoners van Watermaal-Bosvoorde in stand te houden of te verbeteren, bij te dragen tot een harmonieus samenleven en sociale uitsluiting te bestrijden. Het fungeert als doorgeefluik van de zorgen en behoeften van de burgers naar de plaatselijke politieke autoriteiten en de diensten die steun en begeleiding bieden. Het organiseert talrijke activiteiten in of rond de buurthuizen, vaak in samenwerking met andere plaatselijke actoren (cultureel centrum, jeugdhuis, bibliotheken, enz.) om de sociale cohesie te bevorderen. De culturele diversiteit van de gemeente is een rijkdom om te delen en te ontdekken. De dienst biedt de bewoners ook de mogelijkheid om mekaar te ontmoeten via de Vrouwenmomenten, het praatcafé. Dit zijn plaatsen waar mensen hun zorgen kunnen bespreken, zoals hun aankomst in de gemeente, de voorzieningen van de buurt, huisvesting, kinderen, gezondheid, enz.

 Elkaar ontmoeten, met elkaar in gesprek gaan, elkaar helpen, zich voor elkaar openstellen ... het zijn vaak heel nuttige stappen naar wederzijds begrip en openheid naar anderen.

 In het kader van preventie en sociale cohesie beschikt Cefas over een team van therapeuten die gezinnen of koppels opvangen die zich in een conflictsituatie en/of in een situatie van geweld binnen het gezin bevinden. Daarnaast is er ook nog de alarmprocedure “Masker 19”, een code waarmee je huiselijk geweld kan melden aan je apotheker (meer informatie op onze website).

Gelijkheid Mannen/Vrouwen: een billijke vertegenwoordiging

Focus op een belangrijk werkterrein op het gebied van gelijke kansen: de strijd voor gelijke behandeling van mannen en vrouwen.

 "Willen we dat vrouwen met respect worden behandeld, dat men hen gelooft en waardeert, dan moeten we er in eerste instantie voor zorgen dat ze worden gezien en gehoord," legt journaliste Lauren Bastide uit in haar boek Présentes. "Deze vaststelling kan simplistisch lijken, maar om deze doelstelling te bereiken, moeten we beginnen met iets dat niemand ooit spontaan doet, namelijk tellen."

Uit cijfers van het Instituut voor gelijkheid van vrouwen en mannen blijkt dat er van de 19 burgemeesters in Brussel één vrouw is (en twee waarnemend). In 2018 telden we 72/175 of 41,14% vrouwelijke schepenen. In de Brusselse regering zijn 3 van de 8 leden vrouwen.

Ook andere cijfers zijn verhelderend: vrouwen nemen bijvoorbeeld slechts 24% van de mediatijd op een dag in! In Brussel zijn 6% van de straten genoemd naar vrouwen. In Watermaal-Bosvoorde tellen we er twee.

En al bestaat er in Watermaal-Bosvoorde pariteit binnen het college van burgemeester en schepenen, toch mogen we stellen dat in het algemeen en in de samenleving in het algemeen vrouwen ondervertegenwoordigd blijven in functies waar politieke en economische besluiten worden genomen:

- Een vrouw verdient gemiddeld 10% minder per uur dan haar mannelijke evenknie;

- Hoe groter de concentratie van vrouwen in een bepaalde beroepscategorie, hoe lager de lonen van alle werknemers in die categorie;

- Bijna de helft (45%) van de vrouwelijke werknemers werkt deeltijds, tegenover minder dan 1 op de 10 mannelijke werknemers;

- Bijna 75% van het ouderschapsverlof wordt door vrouwen opgenomen;

- Vrouwen met kinderen hebben een lagere arbeidsparticipatie dan vrouwen zonder kinderen, terwijl deze trend bij mannen net omgekeerd is.

We kunnen het ook alleen maar eens zijn met Lauren Bastide wanneer zij stelt dat "er geen rechtvaardige samenleving kan zijn als collectieve voorstellingen worden opgebouwd door de helft van de mensheid te vergeten". Een observatie die moet worden uitgebreid tot alle "minderheden", ongeacht welke deze ook mogen zijn.

Een openbare ruimte voor iedereen

Uit cijfers van de jongste Veiligheidsmonitor (besafe.be) blijkt dat vrouwen zich op openbare plaatsen veel minder veilig voelen dan mannen. Vrouwen vermijden, bijvoorbeeld, afgelegen plaatsen of plaatsen waar veel mensen zijn. Het gebruik van de openbare ruimte wordt bepaald door seksuele codes of geslachtsgebonden normen. Men ziet dan ook dat vrouwen en mannen zich op een andere manier verplaatsen in de stad. Volgens geograaf Guy Di Méo hebben mannen de neiging de stad als een territorium te beschouwen, terwijl vrouwen de straat beschouwen als een ruimte waar men doorheen moet, een ruimte waar mensen zich van punt A naar punt B begeven, vaak dicht bij hun woonplaats...

Een van de prioriteiten van Watermaal-Bosvoorde is de stad inclusiever maken voor vrouwen. Dat kan door, bijvoorbeeld, "vrouw- en kindvriendelijke" clausules in overheidscontracten op te nemen. Dat betekent ook trottoirs verbreden, de verlichting herzien, de ontmoetingsplaatsen verbeteren, de speelpleinen anders aanleggen, met gemengde ruimten... Het integreren van de genderdimensie in de beslissingen op het gebied van de aanleg, de planning en de organisatie van de gemeente kan ertoe bijdragen om er een aantrekkelijke, egalitaire en voor iedereen toegankelijke plaats van te maken.

Geweld tegen vrouwen en vrouwenmoorden

In ons land bestaan nog steeds geen officiële cijfers van geweld tegen vrouwen, een verplichting van het Verdrag van Istanbul, een internationaal verdrag dat tot doel heeft "vrouwen te beschermen tegen alle vormen van geweld, geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld te voorkomen, te vervolgen en uit te bannen".

Met de gezondheidscrisis is deze vorm van geweld echter sterk toegenomen, zoals blijkt uit de vele noodoproepen van slachtoffers. Dit fenomeen komt voor in alle sociale klassen en leeftijdsgroepen, zoals blijkt uit de vele getuigenissen na de oprichting van de #MeToo-beweging. Voor 2020 heeft de beweging "Stop Feminicide Belgium" minstens 24 vrouwenmoorden (moord op een vrouw omwille van haar geslacht) en minstens 1 kindermoord geteld in België. In 2021 blijven deze cijfers helaas stijgen. Over het algemeen heeft een derde van hen overigens vóór de tragedie al contact gehad met de politie (hen gewaarschuwd)! Daarom is stroomopwaarts en continu werken van het grootste belang.

De stad zou vrouwvriendelijker kunnen zijn: 81% van de vrouwen die in de stad wonen, werd ooit met intimidatie op straat geconfronteerd; 100% van hen is seksueel lastiggevallen of aangerand in de metro (Franse cijfers). Een fenomeen dat nu aan de kaak wordt gesteld, maar dat lang verborgen is gebleven. Andere verontrustende cijfers: 91% van de verkrachtingen wordt gepleegd door iemand die we kennen en in 47% van de gevallen door echtgenoten of ex-echtgenoten. Ook op dit gebied hangt alles samen: zo zien we dat transseksuelen regelmatig het slachtoffer van agressie in de openbare ruimte zijn. (85% van de transgenders heeft dit ooit wel meegemaakt). Een vastgeroeste intolerantie voor elk lichaam (fysiek/uiterlijk/voorkomen) dat niet aan de norm beantwoordt!

Denken aan vrouwen betekent ook denken aan alle vervolgde en gediscrimineerde personen. Alles hangt samen. "Seksisme en andere vormen van verdrukking kruisen elkaar: racisme, maar ook homofobie, transfobie, dikfobie of validisme (discriminatie van mensen met een functiebeperking op basis van hun lichamelijke en/of verstandelijke gesteldheid)," concludeert Lauren Bastide.

Elke stap naar meer gelijkheid verlegt de lijnen van aanvaarding van diversiteit en gelijkheid voor allen op andere gebieden van het leven, en draagt aldus bij tot een beter samenleven in Watermaal-Bosvoorde en elders.